بررسی وضعیت مدیریت و عوامل موثر درمکانیزاسیون اراضی کشاورزی
(مطالعه موردی روستاهای شهرستان نیشابور)
نگارش : اویس محمدی
oveis80@yahoo.com
استادان راهنما: دکتر شاپور ظریفیان، دکتر جعفر حقیقت
استاد مشاور: دکتر رسول محمدرضایی
مقطع تحصیلی: کارشناسی ارشد رشته: مدیریت کشاورزی گرایش: مدیریت مزرعه
دانشگاه: تبریز دانشکده: کشاورزی تاریخ فارغ التحصیلی:20/4/1385 تعداد صفحه106
چکیده:
سیاستگذاری، برنامه ریزی و استفاده بهینه از ماشین در کشاورزی و توسعه آن در منطقه، اصولا نیازمند در دست بودن اطلاعات صحیح از وضعیت مکانیزاسیون منطقه و شناسایی عوامل موثر در بکار گیری آن توسط کشاورزان در عملیات کشاورزی است. پایین بودن هزینه استفاده از ماشین در مقابل استفاده از نیروی کار، کیفیت مطلوب‌تر عملیات و محصولات حاصل از آن و مدیریت سهل‌تر ماشین آلات، مکانیزاسیون را جزئی جدا ناپذیر از کشاورزی نموده است. هدف این تحقیق شناسایی وضعیت مکانیزاسیون و عوامل موثر بر آن در منطقه نیشابور در استان خراسان رضوی بود. همچنین مسایل و مشکلات کشاورزان در مکانیزه کردن کشاورزی مورد بررسی قرار گرفت. تحقیق از جنبه هدف کاربردی، از جنبه جمع آوری اطلاعات، پیمایشی، از نظر زمانی مقطعی، و بر اساس میزان نظارت و درجه کنترل، از نوع تحقیق میدانی بود. جامعه آماری تحقیق شامل 1346 کشاورز روستاهای تابعه شهرستان نیشابور که دارای تراکتور با عمر زیر 15 سال بودند که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 150نفر محاسبه گردید و بصورت نمونه گیری طبقهای متناسب از روستاهای مختلف بطور تصادفی نمونه گیری شدند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامهای در سه بخش با سوالات بسته و باز استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد سطح مکانیزاسیون منطقه در حد 46/0 بود که در مقایسه با میانگین کشوری (7/0) اختلاف زیادی داشت. برای آزمون فرضیه‌ها از ضرایب همبستگی پیرسون، اسپیرمن و برای تبیین تغییرات متغیر وابسته از طریق متغیرهای مستقل از رگرسیون چندگانه به روش گامبهگام، تلخیص داده‌ها و تحلیل‌های آماری ذکر شده با استفاده از نرم‌افزارهای Excel. 2003 و Spss. 15 استفاده شد. بین متغیرهای میزان تحصیلات زارعین، تعداد افراد خانوار، نوع و میزان مالکیت ماشین آلات، سطح زیر کشت، عملکرد محصولات، دفعات شرکت در کلاسهای ترویجی، ارتباط اجتماعی، رضامندی، مهارت فنی و استفاده مطلوب از ماشین آلات در دسترس و درجه مکانیزاسیون واحد زراعی رابطه مثبت و معنی‌داری وجود داشت. بین متغیرهای سن و میزان کمک اعضای خانواده با درجه مکانیزاسیون واحد زراعی رابطه معکوس و معنی‌داری برقرار بود. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چند متغیره به روش گامبهگام نیز نشان داد که 80 درصد از تغییرات متغییر وابسته توسط متغیر های مستقل وارد شده در معادله رگرسیونی شامل شرکت در کلاسهای ترویجی، مهارت فنی، تعداد، فاصله و اندازه قطعات واحد زراعی پیش بینی گردید.
واژههای کلیدی: توسعه کشاورزی، فن‌آوری،مکانیزاسیون کشاورزی، ویژگهای اجتماعی، اقتصادی و فردی زارعین، نیشابور، خراسان رضوی